ارتورکسیا نروزا (Orthorexia nervosa) یک اختلال تغذیهای نسبتاً جدید است که به وسواس غیرطبیعی و ناسالم با خوردن غذاهای سالم اشاره دارد. این اصطلاح اولین بار توسط دکتر استیون براتمن در سال 1997 معرفی شد. برخلاف سایر اختلالات تغذیهای مانند بیاشتهایی عصبی (Anorexia Nervosa) و بولیمیا (Bulimia Nervosa)، ارتورکسیا بیشتر به کیفیت غذا توجه دارد تا کمیت آن.
تعریف ارتورکسیا نروزا
ارتورکسیا یک اختلال تغذیهای است که با وسواس شدید نسبت به خوردن غذاهای سالم و طبیعی مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال به طور افراطی از غذاهای فرآوری شده، شکر، چربیهای ناسالم و مواد افزودنی دوری میکنند و رژیمهای غذایی بسیار محدود و خاصی را دنبال میکنند.
علائم و نشانهها
1. وسواس با کیفیت غذا
افراد مبتلا به ارتورکسیا به شدت به کیفیت و منبع غذاهای خود توجه دارند. آنها ممکن است ساعتها صرف تحقیق درباره مواد غذایی و روشهای پختوپز کنند.
2. اجتناب از گروههای غذایی خاص
این افراد اغلب از مصرف گروههای غذایی خاص مانند محصولات لبنی، گوشت، غلات و غیره اجتناب میکنند و رژیمهای غذایی بسیار محدود و خاصی را دنبال میکنند.
3. اضطراب و استرس مرتبط با غذا
هر گونه انحراف از رژیم غذایی تعیینشده میتواند باعث ایجاد اضطراب، استرس و احساس گناه شدید در این افراد شود.
4. تأثیر منفی بر روابط اجتماعی
افراد مبتلا به ارتورکسیا ممکن است به دلیل رژیم غذایی محدود خود از فعالیتهای اجتماعی که شامل غذا میشود اجتناب کنند، که میتواند به انزوای اجتماعی منجر شود.
5. کاهش وزن غیرعمدی
در برخی موارد، افراد مبتلا به ارتورکسیا ممکن است به دلیل محدودیتهای شدید غذایی و کمبود مواد مغذی دچار کاهش وزن غیرعمدی شوند.
تشخیص و درمان
تشخیص ارتورکسیا ممکن است چالشبرانگیز باشد زیرا تمایز بین انتخابهای غذایی سالم و وسواس ناسالم نسبت به غذا دشوار است. اگرچه هنوز معیارهای تشخیصی رسمی برای ارتورکسیا وجود ندارد، اما متخصصان تغذیه و روانشناسان میتوانند با ارزیابی رفتارهای غذایی و سلامت روانی فرد، به تشخیص این اختلال کمک کنند.
درمان ارتورکسیا معمولاً شامل مشاوره تغذیه، رواندرمانی و در برخی موارد، درمان دارویی است. هدف از درمان، کمک به فرد برای برقراری تعادل در انتخابهای غذایی و کاهش وسواس نسبت به غذاهای سالم است.
منبع
- National Eating Disorders Association (NEDA)